ماهیت نفس حیوانی و فرجام آن از دیدگاه ملاصدرا

Authors

سیدمحمدعلی دیباجی

مسلم شوبکلائی

abstract

مسئلة «ماهیت نفس حیوانی» از جمله مسائل مهجور و غریبی است که اندیشمندان مسلمان چندان به آن نپرداخته و به غور در این مسئله و نگارش نوشتۀ مستقلی دربارۀ آن تمایل نشان نداده­اند. با این حال، وجود اقوال و عقایدی برجسته در لابلای سخنان آن بزرگواران الهام­بخش نوشتاری در این بحث است. تکلیفی که نوشتار حاضر بر ذمه گرفته، نخست، تفکیک نفس حیوانی [که مرتبه­ای از نفس انسان است] از نفس حیوان است و دوم، فرجام­شناسی نفس حیوانی است. در تقریر گام دوم، نگارنده ناگزیر از بررسی قوۀ خیال و تجرد آن، عالم خیال و تحقق آن، تجرد نفوس حیوانی و اثبات این­همانی شخصی است. لازم به تذکر است که در بررسی مطالب این نوشتار نظریات اندیشمندانی مانند ابن­سینا و شیخ اشراق نیز مورد مداقّه قرار می­گیرد اما اوج سخن از آنِ صدرالمتألهین شیرازی

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بقاء نفس از دیدگاه ملاصدرا

کیفیت بقاء نفس در دستگاه فلسفی ملاصدرا شکل منحصر به فردی دارد. به‌گونه‏ای که تنها برای برهانی‌کردن اصل معاد به‌کار نمی‏رود، بلکه افزون بر آن تحلیل قابل قبولی از بقاء هویت بدن و نفس در جهان دیگر - برای تبیین آموزۀ معاد جسمانی- پیش رو می‏گذارد. او در این راستا بسیاری از اصول فلسفی خود از جمله چگونگی حدوث نفس، ترکیب اتحادی نفس و بدن، حرکت جوهری در وجود انسان و چگونگی رابطۀ نفس و بدن را در ارائه تب...

full text

روش های تربیت نفس از دیدگاه ملاصدرا

یکی از سرآمدان معرفت دینی از منظر اخلاقی - تربیتی، صدرای شیرازی است. در این مقاله می‌کوشیم با استفاده از روش کتاب‌خانه‌ای آرای وی را بکاویم تا به الگوها و روش‌های تربیتی مد نظرش دست یابیم. پرسش محوری ما این است که صدرا در آرای نفس‌شناسی خویش به چه روش‌های تربیتی، اشاره صریح یا ضمنی کرده...

full text

مراتب تکامل نفس از دیدگاه ملاصدرا

ملاصدرا کمال نفس را در شدت وجود و قوت مدرکات می‌داند. از حیث وجودی، نفس قابلیت رسیدن به تمام مراتب امکانی وجود را دارد. بر همین مبنا وی مراتب نفس را به نفس نباتی، نفس حیوانی، انسان نفسانی و انسان مَلکی یا شیطانی تقسیم می‌کند. نفس از حیث مدرکات نیز دارای سه مرتبه طبیعی، نفسی و عقلانی است که بر اساس ادراک مخلوقات در عوالم سه‌گانه طبیعت، مثال و مجردات شکل می‌یابند. در آخرت، انسان طبیعی در زمرة اصحا...

full text

مرگ و ماهیت آن از دیدگاه ملاصدرا

که به بیان تعریف مرگ و اقسام آن از منظر صدرا پرداخته شده، صدرا مرگ را پایان توجه ذاتی نفس از این نشأ به سوی نشأ دیگر می داند که نفس در طی مراحل استکمال خویش آن را طلب می کند و مطالب مفصلی از ماهیت نفس انسان و هم چنین چگونگی ارتباط آن با بدن عنوان گردید صدرا با الهام از آیات قرآن مرگ را نتیجه حرکت جوهری می داند و از این طریق به تبیین مسئله مرگ می پردازد چنانچه در تفسیر این آیه شریفه « و جاء ت کل...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

volume 3

issue تابستان 91 - مسلسل 12 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023